Savoir-vivre, czyli dosłownie tłumacząc, sztuka życia zgodnie z dobrym obyczajem, wcale nie jest – jak może się wydawać – zarezerwowana tylko na wielkie i wytworne przyjęcia. Przyda się w czasie biznesowego lunchu, wesela czy w trakcie posiłku w restauracji. Wiedza dotycząca savoir vivre’u przy stole pomoże odnaleźć się w każdej sytuacji i zaoszczędzi wiele stresu. Znając najważniejsze zasady, bez trudu zachowasz dobre maniery przy stole.
Podawanie potraw zgodnie z savoir-vivre’em przy stole
Waza
W wielu polskich domach, nawet jeżeli nie na co dzień, do uroczystego posiłku podaje się zupę w wazie. Waza jest eleganckim rozwiązaniem, które jednocześnie ułatwia podanie zupy większej liczbie gości. Jeśli organizujesz przyjęcie, to Tobie – jako gospodarzowi – przypadnie nalanie zupy gościom. Pamiętaj, by zacząć od kobiet – jako pierwszej zupę podaj najstarszej ze zgromadzonych. Sobie zupę nalej na końcu.
Jeśli jesteś np. na weselu i podano w zupę w wazie, nie popełnij faux paux i nalewania zupy nie zacznij od siebie. Zaczekaj też z rozpoczęciem jedzenia do momentu, aż talerze wszystkich gości przy stole będą pełne.
Półmisek
Na półmiskach często układa się zarówno zimne przekąski – sery, wędliny – jak i części dań ciepłych – ziemniaki, mięso, pierogi. By każdy miał do nich swobodny dostęp, na stole powinna znaleźć się odpowiednia liczba półmisków. Pamiętaj, aby półmisek najpierw podnieść, a następnie bezpośrednio znad własnego talerza nałożyć sobie potrawę. Zanim to jednak zrobisz, zapytaj osób sąsiadujących, czy nie mają ochoty również czymś się poczęstować – jeśli tak – sobie potrawę nałóż na końcu. Wykorzystaj do tego sztućce lub akcesoria, które powinny znajdować się na półmisku.
Ułożenie sztućców – dobre maniery przy stole
By wiedzieć, jak postępować ze sztućcami zgodnie z zasadami savoir-vivre’u przy stole, najpierw przyjrzyjmy się samemu nakryciu stołu. Podczas „pełnowymiarowej” uroczystej kolacji czy obiadu, na stole znajdziesz sztućce do przystawek, łyżkę do zupy, widelec i nóż do dania głównego, a u góry – łyżeczkę deserową i/lub widelczyk.
Jeśli podane zostaną owoce morza, możesz zobaczyć również zestaw przeznaczonych do tej potrawy sztućców (specjalnie noże, widelce, szczypce). Etykieta dopuszcza jedzenie ryby klasycznym nożem i widelcem, ale może się zdarzyć, że po prawej stronie talerza znajdziesz komplet – nóż i widelec – przeznaczony specjalnie do tego celu. Niezależnie od tego, ile sztućców zobaczysz przy swoim nakryciu, pamiętaj, by w pierwszej kolejności sięgać po te leżące od zewnętrznej strony talerza.
Sztućcami możemy się również komunikować. Dobre maniery przy stole wskazują, że nóż i widelec ułożone kolejno na godzinę 4:00 i 8:00 (niekoniecznie skrzyżowane ze sobą) oznaczają przerwę w posiłku. Zakończenie jedzenia zasygnalizujesz, układając sztućce równolegle do siebie na środku talerza pionowo lub poziomo (jeśli szczególnie Ci smakowało).
Głęboki talerz czy bulionówka – czyli jak jeść zupę?
Najczęściej to, w jakim naczyniu podana zostanie zupa, zależy od jej rodzaju. W bulionówkach przyjęło się podawać zupy „czyste”, takie jak barszcz czerwony lub bulion. Do talerzy nalewa się zaś zupy takie jak rosół z makaronem, żurek czy zupy z kawałkami warzyw. Jeśli zupa zostanie podana w bulionówce, pamiętaj – nie oznacza to, że możesz z niej pić. Zupę zawsze jemy łyżką (wyjątkiem jest wywar podany w filiżance z jednym uszkiem). Warto wiedzieć, że bulionówki nie przechyla się, dlatego końcówkę zupy pozostaw na dnie. W przypadku głębokiego talerza dopuszczalne jest delikatne odchylenie go od siebie.
Eleganckie bulionówki MariaPaula Klasyka Ecru Złota Linia
Eleganckie korzystanie z filiżanki i spodka
Podczas eleganckich posiłków, ciepłe napoje, takie jak kawa czy herbata, serwowane są w filiżankach położonych na spodkach. Piękna porcelanowa filiżanka nadaje nie tylko wyjątkowego wyrazu estetycznego, lecz także wspomaga uwolnienie pełni aromatów. Zgodnie z dobrymi manierami przy stole należy trzymać ją w jednej ręce (nie pomagaj sobie drugą dłonią). Warto zaznaczyć, że uchodzące za bardzo eleganckie odchylanie małego palca przy piciu z filiżanki to mit, unikaj więc tego gestu.
Siedząc przy stole, nie podnoś także spodka. Podnieść go możesz jedynie, gdy odchodzisz od stołu lub uczestniczysz w bankiecie stojącym – wtedy spodek towarzyszy filiżance, po to, by napój się nie rozlał. Zwróć też uwagę na o to, jak odkładasz łyżeczkę na mały talerzyk. Powinna ona leżeć w całości na spodku, a nie jedynie być o niego oparta.
Savoir-vivre przy stole, choć może wydawać się wymagający, w rzeczywistości jest zbiorem dość logicznych zasad. Mając w pamięci te najbardziej podstawowe, możemy mieć pewność, że w trakcie ważnego posiłku nie popełnimy towarzyskiej gafy.